Việc xây nhà là việc hệ trọng nhất trong đời người với tinh thần “an cư lạc nghiệp”. Bài toán làm thế nào để dự toán vật liệu xây nhà vừa đúng – đủ – tiết kiệm rất cần được tính toán kỹ càng. Do vậy, Phát Bảo Thuận sẽ chia sẻ kinh nghiệm dự toán trước khi khởi công xây nhà một cách chi tiết và dễ hiểu nhất.
1. Cần biết gì trước khi dự toán vật liệu xây nhà?
Danh mục các loại vật liệu làm nhà nói chung là rất rộng lớn và đa dạng, nhất là khi thị trường ngày càng xuất hiện nhiều loại vật liệu mới. Việc bạn nắm rõ các nhóm vật liệu sẽ giúp quá trình liệt kê vật liệu cần thiết trở nên nhẹ nhàng hơn.
Từ đó mà quá trình phân phổ chi phí cho các đầu mục vật tư xây nhà cũng rõ ràng, dễ hiểu và dễ kiểm soát hơn hết. Phát Bảo Thuận sẽ giới thiệu sơ lược về một số vật liệu trong các phân loại trong bài viết này. Tham khảo chi tiết hơn tại đây.
1.1 Vật liệu xây dựng cơ bản
Đây là nhóm các vật liệu xây nhà tạo nên phần nền tảng, phần thô của công trình nhà ở hay các loại hình công trình khách. Nhóm vật liệu này gồm một số loại vật tư cơ bản thường được sử dụng như đất, cát, đá, sắt thép và gạch.
1.2 Vật liệu kết cấu
Để liên kết các vật liệu cơ bản như sắt thép hay gạch lại với nhau, người ta sẽ cần những loại hỗn hợp đặc thù. Đó các hỗn hợp như xi măng, bê tông, vữa, keo ron hoặc cũng có thể là các loại hỗn hợp chống thấm, chuyên dùng để ngăn hiện tượng ẩm của một khu vực.

1.3 Vật liệu hệ thống
Các hệ thống điện nước trong nhà được cấu tạo và tính toán rất chi tiết. Bởi việc thiếu hệ thống điện, nước cần thiết ở một khu vực sẽ rất khó sửa chữa sau này. Nếu phân biệt dựa trên tính chất thì sẽ có một số vật liệu thuộc hai nhóm như sau:
- Nhóm hệ thống nước: ống nước lạnh, ống nước nóng, móc đỡ ống, các loại nối ống nước (nối thẳng, van, co, tê, chữ y, giảm,…), các loại vòi nói chung (vòi sen, vòi rửa tay,…),…
- Nhóm hệ thống điện: đế nổi/âm (đôi, đơn), mặt ổ điện (3 ổ cắm, 1 công tắc và 2 ổ cắm,…), dây điện đơn/đôi, nẹp vuông/bán nguyệt, ống điện, box điện, tủ điện, các loại cầu dao (CB, MCCB, RCCB,…),…


Lưu ý:
Đối với nhóm hệ thống điện, bạn nên có một nhà thầu có khả năng tính toán các loại giá điện phù hợp với ngôi nhà để hệ thống điện sử dụng lâu dài, không bị hiện tượng quá tải hoặc không đủ điện năng.
1.4 Vật liệu trang trí
Nếu như nhóm các vật liệu làm trên là các phân loại để tạo ra phần thô, nền tảng của ngôi nhà thì nhóm trang trí lại tạo nên vẻ đẹp cốt lõi của ngôi nhà. Dựa trên đặc điểm và vị trí thường được sử dụng của chúng mà bạn có thể chia làm nhóm nhỏ:
- Vật liệu trang trí nội thất: Chuyên dùng để trang trí bên trong ngôi nhà như sơn tường, giấy dán tường, các vật liệu làm sàn (sàn gỗ, sàn hèm khoá,…), đèn thắp sáng,…
- Vật liệu trang trí ngoại thất: Các loại vật tư chống chịu được điều kiện ngoài trời như ngói, đá, gạch,…

2. Vì sao nên dự toán vật liệu xây nhà?
Việc dự tính chi phí cho các loại vật liệu xây dựng nhà ở không chỉ giúp gia chủ dự trù được nguồn kinh phí thích hợp cho việc xây dựng. Mà nó còn khiến cho quá trình xây nhà không bị cản trở do các yếu tố chủ quan như thiếu hụt kinh phí hay thiếu vật tư xây dựng.
Mặt khác, việc tính toán số lượng vật liệu thật ra không quá khó khăn như một vài gia chủ vẫn hay nghĩ. Lên kế hoạch bằng một vài tính toán nho nhỏ cho từng nhóm vật liệu cụ thể sẽ giúp việc mua hàng dễ dàng, thời gian chọn lựa cũng dễ thở, không bị gấp rút.
XEM THÊM:
Báo giá vật liệu xây dựng Tỉnh Tây Ninh – Quý III 2025
Thống kê giá vật liệu xây dựng mới nhất Tỉnh Tây Ninh 2025
3. Các bước tính toán các loại vật liệu xây dựng nhà ở
Mỗi một nhà thầu hay bản thân người kỹ sư xây dựng sẽ có lộ trình xây dựng kinh phí có đôi chút khác biệt. Để tạo sự dễ hiểu cho bạn đọc, Phát Bảo Thuận sẽ trình bày một cách tính tương đối dễ hiểu, không quá công thức hoá.
3.1 Tính toán diện tích tổng thể của ngôi nhà
Trước khi khởi công, bạn hãy dựa trên tổng thể diện tích của khu đất xây dựng để phân chia diện tích phù hợp cho khu vực nhà ở và sân vườn nếu có. Sau đó, bạn cũng cần chi tiết hơn nửa diện tích của từng khu vực phòng trong nhà. Mặt khác bạn cũng nên tính toán các diện tính của các phần thô ngôi nhà như diện tính mái che chắn ngôi nhà, diện tích móng nhà, diện tích sân vườn,…
Ví dụ:
Khu đất của bạn nằm giữa hai ngôi nhà đã xây dựng, có chiều rộng khoảng 5m và chiều dài khoảng 16m. Mặt sau của ngôi nhà đã có ngôi nhà khác xây dựng thì bạn nên chừa một khoảng sân nhỏ chỉ khoảng 20-30% diện tích thửa đất.

Mặt khác diện tích các thành phần khác của ngôi nhà như mái ngói, diện tích sân thì bạn cũng cần tự mình ước chừng. Cho rằng khoảng sân chiếm 20% diện tích thửa đất là 16m2. Mái nhà theo lối ngói chéo thì cho rằng chiều cao ngói khoảng 2m, chiều dài ngôi nhà khoảng 12m chia mặt cắt thành 2 hình tam giác vuông, ta sẽ tính được kích thước của mái ngói.
3.2 Ước lượng chi phí cho vật liệu cơ bản và kết cấu
Việc ước tính vật lượng xây dựng cơ bản phụ thuộc nhiều về loại vật liệu làm nhà ấy cụ thể là gì. Ví dụ gạch thì bạc cần ước lượng bằng cái tính diện tích 1 mặt viên gạch và lấy diện tích tổng của một mặt ngôi để ra số lượng gạch.
Còn đối với các loại vật liệu như cát, đất thì bạn phải dựa vào mục đích sử dụng của chúng. Như cát dùng để làm vữa tô trát thì ước lượng dựa trên mác bê tông để ra số lượng cần thiết. Hay như dùng đất để san lấp mặt bằng thì cần tính số mét khối cần đắp nền.

3.3 Tính chi phí cho vật liệu hệ thống
Đối với phần hệ thống điện nước trong nhà, bạn cần tính đến dựa trên khu vực sử dụng, mục đích sử dụng để chọn được món cần thiết. Rồi sau đó mới là dự toán vật liệu xây nhà cho phần hệ thống điện nước. Phần này sẽ khá là nhiều công thức do có liên quan đến khả năng thoát nước hay khả năng tải điện của ngôi nhà. Vì thế mà chúng tôi gợi ý bạn nên tìm hiểu thêm các vấn đề này trên các nền tảng khác để chi tiết hơn.
Một mẹo mà bạn nên biết, hãy tính số lượng ổ điện cần cắm dựa trên khu vực và số thiết bị có thể sử dụng. Ví dụ bạn thường sử dụng nồi cơm điện, ấm siêu tốc, lò nướng,… thì bạn nên chọn các vị trí đặt ổ cắm với nhiều lỗ cắm để tiện sử dụng.

3.4 Dự toán vật liệu xây nhà cho phần trang trí
Ước tính vật liệu trang trí trong việc xây dựng nhà thường khá đơn giản. Dựa trên diện tích và số lượng vật dụng. Công thức tính đơn giản cũng là tính dựa trên mét vuông (m2) như đối với gạch. Từ đây cũng dễ dàng tính thành tiền cho các vật liệu trang trí.

4. 3 Kinh nghiệm dự toán chi phí tối ưu những vật liệu xây nhà
4.1 Có bản vẽ thiết kế kỹ thuật
Một sai lầm mà nhiều gia chủ dễ mắc phải là không có bản vẽ chốt phương án xây dựng rõ ràng. Sự không rõ ràng này có thể sẽ khiến ngôi nhà phải đập đi xây lại nhiều lần vì không vừa ý hoặc chủ thầu và gia chủ không có sự nhất quán, mỗi người hiểu một ý.
Bản vẽ không chỉ giúp bạn dự toán chi phí tốt hơn mà nó còn hạn chế phát sinh các nguồn kinh phí ngoài cam kết ban đầu với nhà thầu. Bản vẽ càng chi tiết thì dự toán vật liệu xây nhà cũng càng chính xác, tiệm cận với số tiền chính xác sau hoàn thành.

4.2 Theo dõi quá trình xây dựng từ đầu đến cuối
Việc tưởng chừng như đơn giản nhưng không mấy chủ nhà có thời gian cho việc này. Sự ỷ lại vào nhà thầu có thể dẫn đến suy giảm chất lượng, mất mát vật tư trong quá trình xây dựng.
Gia chủ nên có phương án theo dõi dự án, kiểm tra tồn kho các vật tư làm nhà ở công trình. Việc có mặt ở công trình thường xuyên sẽ giảm tình trạng mất mát vật tư cũng như bạn dễ dàng theo dõi các chi tiết nhỏ trong xây dựng, kịp thời yêu cầu đội thợ chỉnh sửa.
4.3 Kinh phí dự phòng không bao giờ là sai!
Cho dù bạn có kiểm soát vật liệu làm nhà hay dự toán chi phí làm nhà chính xác đến mức độ nào đi nữa. Rủi ro thiếu hụt kinh phí khi xây dựng vẫn thường xuyên hiện hữu. Do vậy mà gia chủ nên chuẩn bị một khoảng kinh phí dự phòng từ 20-30% ngân sách.
5. Kết luận
Việc dự toán vật liệu xây nhà là rất cần thiết để giúp gia chủ kiểm soát được bản toán kinh phí. Hy vọng thông qua bài viết này, các bạn đọc sẽ rút ra một kinh nghiệm bổ ích nào đó cho chính mình!















